KUTADGU BİLİGDEN ÖĞÜTLER

ü Söz, deve boynu gibi yularlıdır, nereye çekersen oraya gider.
ü Kötü sövülür, iyi övülür.
ü Bilgisizin sözü kendi başını yer.
ü Çok dinle, fakat az konuş. Sözü akıl ile söyle bilgi ile süsle.
ü Yaşamı sermaye yap, bunun faizi iyiliktir.
ü Anlayış ve bilgiyi anlatan dildir.
ü Misk ve bilgi birbirine benzer, insan bunları yanında gizli tutamaz.
ü Akıl karanlık gecede bir meşale gibidir.
ü İnsan akıl ile yükselir, bilgi ile büyür.
ü Sevinç istersen o kaygı ile gelir, huzur istersen o zahmet ile birlikte bulunur.
ü İnsan kendisini sevdirirse onun kusuru en büyük erdem sayılır.
ü İnsanoğlu bir kervana benzer, konak yerinde sürekli kalamaz.
ü Aklın süsü dil, dilin süsü söz, insanın süsü yüz, yüzün süsü gözdür.
ü Bilginin sözü bilgisiz için göz olur.
ü Soylu insan ölsede soyu kalır.
ü Beylik çok iyi birşeydir, ne varki daha iyi olan yasadır ve onu uygulamak gerekir.
ü Halkın yükünü hafifleten kimse insanların iyisidir.
ü Halkın içinden yükselip zenginliğe eren insanın dili ve sözü tatlı olmalı, kendiside alçak gönül göstermelidir.
ü Bilgi büyük anlayışıda ulu bil, seçkin kulu bu iki şey yükseltir.
ü İyi insan hep iyilik eder, yaptığını insanın başına kakmaz, kendi çıkarını düşünmez ve karşılık beklemez.
ü Doğru insan gönlünü çıkarıp avucuna koyarak başkaları önünde mahçup olmadan dolanabilen insandır.
ü İyi, yokuş tırmanmak gibidir, güçtür; kötü şey iniş gibidir, kolayca elde edilir.
ü Elden gelirse kötülüğün inadına iyilik yap.
ü Cimri malını kendisinden esirger, nasıl olurda başkasının hakkını verir.
ü Bilgin kişinin sözü toprak için su gibidir, su verilince nimet çıkar.
ü Vücudun besini ağızdan, ruhun besini ise kulakdan gelir.
ü Dinlemek söylemekten daha iyidir, insan dinlemekle bilgin olur.
ü Öldükten sonra çocuğu kalan baba için 'yaşamıyor' denemez.
ü Adalete dayanan yasa, bu göğün direğidir.
ü Gönül kimi severse göz daima onu görür.
ü Ömrün tamamı üç gün süren yarın, dün bugün.
ü İster şeker, helva; ister arpa, darı yemiş olsun doyup yatan sabaha yine aç kalkar.
ü Allah insana iki göz ve kulak vermiştir, biri ile bu dünyaya bakarsa diğeri ile ahirete bakmalıdır.
ü Çocuklarına bilgi ve edep öğret.
ü İnsan gönlü incedir, o bir sırçaya benzer, kaba söz söyleme kırılır.
ü Boğazdan hem can hem hastalık girer.
ü Şu üç insana değer ver; gözü pek kişi, bilgin kişi,becerikli kişi,
ü Cömert gümüş dağıtan değildir, cömert canını feda eder ki nsanın hakkını veren kişidir.
ü Akılsız ve bilgisiz kişi kendini yükseltemez.
ü Eğer iyilik ananın ak sütü ile insanın özüne girerse o insan, ölünceye kadar yolunu şaşırmaz.
ü İyilik yapmakta devam et ey iyi kişi; iyilik kocamaz, onun ömrü ebedidir.
ü Bilginin sözü ebedidir.
ü Hangi işte acele edilirse, iş uzar ve gecikir, acele ile yapılan işler pişmanlıkla biter.
ü Hangi iyiyi görmüşsün ki iyiliğinden pişman olsun.
ü İnatçılık insan için ağır bir yüktür.
ü Bilerek söylenen söz bilgi sayılır, bilgisizin sözü kendi başını yer.
ü Gönlünü ve dilini doğru tut.
ü Bütün iyilikler, bilginin faydasıdır. Bilgi ile göğe dahi yol bulunur.
ü Daima iyilik yapki kendinde iyilik bul.
ü Hiçbir işte acele etme. sabırlı ol. Kendini tut; sabırlı insanlar arzularına erişirler.
ü Öfke ve gazapla işe yaklaşma; eğer yaklaşırsan ömrünü heder edersin.
ü Menfaat sandalyeye benzer, başında taşırsan sen küçültür, ayağının altına alırsan seni yükseltir.
ü İnsanların seçkini insanlığa faydalı olandır. Halk nazarında muteber kimse, merhametli olandır.
ü Fenalık cahillikten doğar; hastalıklar kötülükler hep aynı noksanlıktan ileri gelir. Fakat tedavi ile hastalara şifa verilebilir;
ü terbiye ile kötüler iyi edilebilir; okumak yolu ile de bilgisizlere bilgi verilmiş olur.