ABD, İran'ı Nabucco'nun dışında tutmak istiyor. Türkiye re-export yöntemiyle bu yasağı by-pass edecek. Yani bir nevi hülle ile İran'dan gazı kendimizeymiş gibi alıp, Avrupa ülkelerine satacağız.
Hükümetlerarası Anlaşması imzalanan Nabucco Boru Hattı Projesi'ndeki kaynak yetersizliğinin aşılabilmesi için, çeşitli projeler değerlendiriliyor. AB ve Türk tarafları ise projenin siyasi destekçisi ABD'yi kırmadan İran'ı projeye dahil etmenin yollarını arıyorlar. Hattın işler hale gireceği 2014 yılına kadar İran'ın nükleer programında bir gelişme olmaması durumunda, Tahran yönetiminin Nabucco'ya dahil olması imkan dahilinde görünmüyor. Buna karşın son çare olarak İran'ın projeye dahil edilebilmesi için akla gelen en önemli plan, hattın açılmasının ardından kaynak sıkıntısı yaşanması durumunda, bu ülkenin Türkiye'ye halihazırda sattığı doğalgazın bir bölümünün, Ankara tarafından AB ülkelerine satılması. ABD'nin de bu plana İran'ın politikasında yumuşama olursa sıcak bakabileceği öne sürülüyor. AKŞAM'ın diplomatik kaynaklardan edindiği bilgilere göre, Nabucco projesinin en önemli sorunu 'yetersiz doğalgaz' olarak öne çıkıyor. Hem AB hem de Türkiye söz konusu sorunu aşmak için Rusya ve İran üzerinde duruyor. Ancak Rusya projeye dahil olmaya kendisi sıcak bakmazken, İran'ın katılımını ise ABD istemiyor. Bu nedenle her iki kaynaktan da doğalgaz alınabilmesi için hülle yöntemi akla geliyor. Ancak Rusya, Türkiye'ye verdiği doğalgazın üçüncü ülkelere satılmasına izin vermiyor. Bu da gözlerin yeniden İran'a çevrilmesine neden oluyor.
BU BİR TİCARET SAKINCASI YOK
Dışişleri Bakanlığı kaynakları, enerji alışverişinin serbest piyasa yasalarına göre işlediğine dikkat çekerek, hattın açılmasının ardından AB ülkelerine Nabucco aracılığıyla yapılan sevkıyatta gaz açığı ortaya çıkması durumunda, İran'dan alınan doğalgazın hülle (re-export) yöntemi ile AB ülkelerine satılabileceğini belirtiyorlar. Kaynaklar, bu durumun İran ile daha önceden yapılan proje gereği herhangi bir sakıncasının bulunmadığına dikkat çekiyorlar.
DOĞALGAZDA DÜNYANIN İKİNCİ BÜYÜK ÜRETİCİSİ
İRAN, dünya doğalgaz rezervlerinin tek başına yüzde 15,7'sine sahip. 30 trilyon metreküpten fazla kanıtlanmış doğalgaz rezervi var. İran, dünyada doğalgaz rezervi bakımından Rusya'dan sonra ikinci sırada. Türkmenistan'dan doğalgaz alan İran, Türkiye'ye de doğalgaz satıyor. İran'ın ihracat gelirlerinin yaklaşık yüzde 85'ini petrol ve doğalgaz oluşturuyor. İran gazını satacak yer ararken, AB de Rus gazına mahkum olmak istemiyor...
Mahmut GÜRER
AKŞAM
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder