Krizin de etkisiyle bütçe açığı rekorlara doymuyor. Bu açığı kapatmak isteyen hükümet vergilerle gelir artırımına gitti. Önce sigaranın ÖTV oranı artmıştı. Sonra pasaport ve ehliyet bedellerine zam geldi. Şimdi de akaryakıt zammı...Dünkü Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile akaryakıt ve madeni yağların maktu Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tutarları artırıldı. Maktu ÖTV tutarı, 95 oktan kurşunsuz benzinde 1,4915 TL'den 1,6915 TL'ye; 98 oktan kurşunsuz benzinde 1,6135 TL'den 1,8135 TL'ye; motorinde 1,0045 TL'den 1,1545 TL'ye çıkarıldı. Buna göre maktu ÖTV tutarlarındaki artış benzinde 20 Krş, motorinde 15 Krş olarak gerçekleşti. Kararname ile ayrıca, benzol, tuluol, solvent nafta gibi petrol ürünlerinde maktu ÖTV tutarları 20 Krş, mineral ve madeni yağlarda 58 Krş artırıldı. Akaryakıt fiyatlarının yüzde 50'sini oluşturan ÖTV tutarında yapılan artışın hemen ardından, benzin ve motorin fiyatlarına yaklaşık yüzde 8 zam yapıldı. Yeni kurşunsuz benzin ve motorin pompa satış fiyatları ve bu fiyatları oluşturan unsurlar tabloda yer alıyor.
MEĞER ASIL AMAÇ BAĞCIYI DÖVMEKMİŞ
Hatırlanacağı gibi, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), dağıtım şirketlerine akaryakıt fiyatlarının düşürülmesi konusunda ültimatom vermiş, beklenen oranda indirim yapılmayınca 'tavan fiyat' uygulamasına geçilmişti. Tavan fiyat uygulaması, akaryakıtı girdi olarak kullanan üreticilerle nihai tüketicileri sevindirmiş; deyim yerindeyse, ağızlarına birer parmak bal çalınmıştı. Diğer taraftan, tavan fiyat uygulaması bayiler tarafından çeşitli eylemlerle protesto edilmişti. Yapılan son artışlarla amacın vatandaşı korumak olmadığı anlaşıldı. Yani amaç üzüm yemek değilmiş...
ŞARK KURNAZLIĞI
Akaryakıtta tavan fiyat uygulaması bayi ve dağıtımcılar dışındaki çevreler tarafında olumlu karşılanmış, tavan fiyatın belirli aralıklarla düşeceği beklentisi ortaya çıkmıştı. Mevcut yapıda akaryakıt fiyatlarının düşürülmesinin tavan fiyatla birlikte en etkili yolu, akaryakıt ürünleri üzerindeki vergilerin düşürülmesiydi. Toplumda bu yönde bir beklenti de oluşmuştu. Beklentilerin tam tersine akaryakıt ürünlerinden alınan maktu ÖTV ve buna bağlı olarak akaryakıt pompa satış fiyatları artırıldı. Bu yönüyle bakıldığında, bayi ve dağıtıcının kasasına eksik giren tutar, vergi yoluyla devletin kasasına girmiş oldu. Vatandaşın cebinden çıkan para ise azalmadığı gibi aksine arttı. Yani olan yine vatandaşa oldu.
DÜNYA REKORU BİZDE
Akaryakıttan alınan vergiler açısından dünya rekoru ülkemizde. Benzin satış fiyatı açısından da OECD rekoru sahibiyiz. Hem vergisiz fiyat hem de vergili satış fiyatı açısından birinciliği kimseye kaptırmıyoruz.
MAKSAT BÜTÇEDEKİ DENGE BOZULMASIN
Ekonomik krizin de etkisiyle, bütçe açığımız rekorlara doymuyor. Bütçe açığı, yılın ilk altı aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1.310 artış gerçekleşti. Bunun sonucunda yılın ilk altı ayında bütçe açığı 23 milyar 205 milyon TL'ye ulaştı. Hatırlanacağı gibi, geçen yılın ilk altı aylık döneminde bütçe 1 milyar 917 milyon TL fazla vermişti. Oluşan bu rekor açığın bir şekilde kapatılması gerekiyor. Açığı kapatmak için ya kamu harcamaları kısılacak ya da gelirler artırılacak. İkisini bir arada yapmak da mümkün elbette. Görünen o ki, harcamaları kısma yolu pek kabul görmemiş. Tercihin, gelirleri artırmaktan yana kullanıldığı anlaşılıyor. Nitekim önce sigarada ÖTV artmış, ardından da pasaport ve sürücü belgesi gibi değerli kağıt bedelleri zamlanmıştı...
Lüks lokanta ve oteldeki yemeğin KDV'si de artırıldı
Kararname ile yapılan bir başka değişiklikte lüks lokanta ve oteller bünyesindeki lokantalarda yenilen yemeğin KDV'sinin artırılması oldu. 2007/13033 sayılı KDV Kararnamesine göre alkollü içeceklere isabet eden kısım hariç olmak üzere lokantalarda verilen hizmetlerde 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren yüzde 8 oranında KDV uygulanıyordu. Dün yürürlüğe giren Kararnameye göre 'birinci sınıf lokanta ruhsatı ya da işletme belgesine sahip olan yerler ile üç yıldız ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesisler bünyesindeki lokantalarda verilen hizmetler' yani yenilen yemek bedellerine alkollü içki ayrımı olmaksızın yüzde 18 oranında KDV uygulanacak.
İŞTE KORKUNÇ TABLO
BENZİN VE MOTORİN FİYATLARININ DAĞILIMI (15.07.2009)
BİNDİRDİKÇE BİNDİRDİLER
l Rafineri Çıkış Fiyatı..................................... 0,74 0,69
l Bayi Payı+Dağıtım+Nakliye................... 0,25 0,30
l ÖTV........................................................... 1,69 1,15
l KDV.......................................................... 0,48 0,39
l Vergiler Toplamı........................................ 2,17 1,54
l Pompa fiyatı............................................ 3,16 2,53
l Vergilerin rafineri çıkış fiyatına oranı.......... % 293 % 223
Metin Taş-Sezgin Özcan
AKŞAM
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder