Öncelikle İliç maden sahasında göçük altında kalan vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır ve başsağlığı diliyorum. 

    Mühendislerden beklendiği için ben de bir jeoloji mühendisi olarak konu hakkında bu kısa notu yazmak istedim. 

    Altın madenciliği dünyanın her yerinde siyanür çözeltisi kullanılarak yapılır. Maalesef başka ekonomik bir yöntem yok. Gerekli önlemler alındıktan sonra bunun bir mahsuru da bulunmuyor. Nasıl ki madencilikte ve hafriyatta tehlikeli bir malzeme olan dinamit kullanılıyor, mutfaklarda tehlikeli bıçak kullanılıyorsa altın madenciliğinde kullanılan sodyum siyanür de öyle. Esas mesele tedbirlerin layıkıyla uygulanması.

    Siyanür, öğütülen kaya parçalarından veya topraktan altını ayrıştırmak için kullanılır. Siyanür, kayaların içinde gözle görülemeyecek kadar küçük altın zerreciklerini çözündürerek sıvı hale getirir. Sonra da bu sıvının içinden altın ayrıştırılır, eritilip kalıplara dökülür. 

    Altının ayrıştırılması için cevher (taş ve toprak ile karışık maden), geniş tanklar içerisinde veya yığınlar halinde iken siyanür solüsyonuyla karıştırılır. Altının ayrıştırılmasından sonra cevher artığı olarak ortaya çıkan atık, büyük bentlerin veya atık barajlarının arkasında depolanır. Her ne kadar su ile yıkansa da bu atığın içinde az miktarda siyanür bulunur. Atık öğütülmüş ve ıslak olduğu için akışkan haldedir.

    Altın kazanımından sonra çıkan siyanürlü su ise ayrıca ve kontrollü olarak başka havuzlarda depolanır. Tekrar kullanılır ve doğaya bırakılmaz.

    İliçteki kaza, cevher atığının (ayrıştırma sonunda kalan öğütülmüş taş ve toprak) depolandığı havuzun kayması/yıkılması sonucu içinde az miktarda siyanür bulunan ıslak toprağın (çamur) heyelan gibi akmasıdır. 

    Benim bu olayda, dışarıdan bakışla görebildiğim en büyük teknik hata, konu depolama barajının vadiye değil de tepe üzerine yapılmış olması. Muhtemelen suyun pompalama ve vadiye iniş çıkış yapacak araçların işletme maliyetini düşürmek için havuzu vadiye kurmak yerine böylesi bir tepeye kurmuşlardır.