14 Haziran 2021 Pazartesi

Osmanlı Depremin Yıkıcılığını Nasıl Azaltmıştı?

 

Deprem kuşağında olan ülkemizde bugünkü nesil 17 Ağustos depremini hatırlar. Ancak Osmanlı döneminde de çok yıkıcı depremler olmuştu. 1509 yılındaki, bunlardan biriydi. “Küçük kıyamet” denilecek kadar ağır hasarlar bırakan deprem bin evi yıktı ve dört-beş bin kişinin hayatına mal oldu. 1766 yılındaki büyük İstanbul depreminde ”tsunami” dalgaları oldu. Camiler ve Topkapı Sarayı büyük zarar gördü. Deprem yaklaşık beşbin insanın canını aldı. 1894 İstanbul depremi de diğer ikisi gibi büyük yıkımlara neden oldu.

Yaşanan büyük depremler karşısında hasarı azaltmak için Osmanlı, yapıların ahşap olmasını teşvik etmişti. Özellikle mahalle evleri genelde ahşaptı. Ahşap yapı yapmanın bir sistematiği geliştirilmişti. Bu sistematik, ormandan bile ağaçları yapı içinde nasıl kullanılacaksa öyle kesmeyi öngörüyordu. Yani önceden tasarlanmış bir sistem vardı. Ormanda ağacı ona göre kesiliyor, ağacın parçaları ona göre kullanılıyordu. Bu parçalar şehre geliyor ve orada birbirlerine takılarak evler inşa ediliyordu. Ahşap ev evin, bakım yapıldığı takdirde dünyada depreme en iyi dayanan inşaat sistemi olduğunu ülkemizin önde gelen mimarlarından Turgut Cansever'in ifade ettiğini de ekleyelim.

Hiç yorum yok: