18 Eylül 2021 Cumartesi

"Düşünüyorum, O Halde Varım"

 

    Bu sözü söyleyen Fransız düşünür Decartes'a göre bilginin kaynağında akıl vardır ve insan zihninde, doğumuyla birlikte birtakım düşünceler bulunur. Decartes insan zihninin iki temel gücü olduğunu savunur. Bunlardan biri sezgi, diğeri de tümdengelimdir. Sezgi, onun düşüncesine göre, akılda hiçbir şüphe bırakmayan ve en yüksek derecede açık olan bir kavrayış şeklidir. Tümdengelim ise sezgi yoluyla açık seçik olan, bilinen doğrulardan ve tam bir kesinlikle bilinen olgulardan sonuca ulaşmaktır.

     Decartes'in "Düşünüyorum, o halde varım" sözü de bu anlayışın bir ürünüdür. Bu noktadan başlayarak her şeyi sorgulamıştır, sözlerinde kendi varlığını, Yaratıcı'nın varlığını ve bir "Yaratıcı"ya inanma ihtiyacını ifade etmiştir. Bu sözü aynı zamanda Decartes'in "Bilgi Teorisi"nin de bir hareket noktasıdır. Onun düşüncelerine göre benliğimizi, çevremizi, o anda var olan her şeyi bir an için gözlerimizi kapatıp yok farz edebiliriz. Ama o sırada varlığını inkar edemediğimiz tek şey, düşünmekte olduğumuzdur. O halde biz düşünen bir varlığızdır. Bu düşünceyle elde edilen sonuç, insanoğlunun ruh sahibi bir varlık olduğunun da kanıtıdır. 


Hiç yorum yok: