Enerji, insan hayatında ve dünyamız için çok önemli bir konuma sahiptir. Sanayileşme ve şehirleşmenin de etkisiyle hemen her alanda, her geçen gün enerjiye duyulan ihtiyacın artması ve buna karşılık yeryüzünde bulunan enerji kaynaklarının az ve tükenecek olması, ülkelerin enerji konusunda yeni tedbirler almasına sebep olmaktadır.
Peki Kömür Enerji Tüketiminde Nerede Konumlanıyor?
Küresel anlamda birincil enerji tüketim kaynaklarına baktığımızda ilk sırada petrol ikinci sırada kömür gelmektedir. Kömür dünya genelinde büyük ölçüde elektrik üretimi amaçlı kullanılmaktadır. Kömür ile elektrik üretimi yapan ülkelerin başında Polonya ve Avustralya gelmektedir.
Kömürler barındırdıkları kalorilerine göre sınıflandırılır. Yüksek kalorili olana antrasit adı verilirken, az kaloriye sahip olan kömüre ise linyit olarak adlandırılır. Dünya genelinde kömür rezervi yaklaşık 1,07 trilyon büyüklüğündedir. Bu rezervin yaklaşık yüzde 70’i antrasit kömürken yüzde 30’u ise linyit kömürden oluşmaktadır.
Dünya genelinde kömür üretimi geçmişten günümüze kadar dağlanmalar ile beraber artış göstermiş durumda. Bu üretimin en büyük aktörlerinden biri ise Çin’dir. 2020 yılında toplam 3,9 milyon ton üretim ile dünyadaki yıllık kömür üretimi yapan ülkeler arasında birinci sırada yer almaktadır. İkinci sırada 750 bin ton ile Hindistan yer almaktadır.
Türkiye’de bulunan kömür rezervi yaklaşık 20,8 milyar tondur. Bu rezervin yüzde 92’si linyit kömürü olup yüzde 8’lik kısmı ise taş kömüründen oluşmaktadır. Ülkemiz kömür konusunda hem üretim hem tüketici konumundadır. Türkiye 2019 yılında 88 milyon ton kömür üretimi yapmış olup 38 milyon tonu başta Rusya ve Kolombiya olmak üzere birçok ülkeden ithalatı gerçekleştirilmiştir. Topraklarımızda üretilen kömürden ise yaklaşık 4 milyar dolar kazanç sağlanmışır.
Dünya genelinde olduğu gibi ülkemiz için de kömür büyük oranda elektrik üretimi için kullanılmaktadır. Türkiye’nin elektrik kurulu gücü yaklaşık 93 bin MW olmakla beraber kurulu gücün 19 bin MW’ı kömürden sağlanmaktadır. Bu güç 2006 yılında yaklaşık 6 bin MW iken 2019 verileri itibariyle 19 bin MW’a çıkartılmıştır. Bu gücün 10 bin MW’ı yerli üretimden sağlanırken, 9 bin MW’ın ise ithal kömürden olduğunu görmekteyiz.
Sonuç olarak kömür, ülkemiz ve dünya için önemli bir enerji kaynağıdır. Dünya genelinde kömür talebinin ileri ki dönemlerde düşeceği öngörülüyor. Ancak kömürü daha verimli ve sağlıklı kullanabilmek için birçok çalışma da devam etmekte. Bu çalışmaların en önemlisi olan temiz kömür enerji faaliyetleri günümüzde maliyetli olsa da ilerleyen yıllarda bu maliyetlerin düşeceğini ve kömür-nötr hedeflerine ulaşılacağını ön görmekteyim. Böylelikle dünya için önemli bir enerji kaynağı olan kömürü sağlıklı, verimli ve ekonomik olarak kullanabilir hale gelecektir.
Ülkemizde temiz kömür çalışmaları, 1954 yılında başlatılmış ancak ekonomik yetersizliklerden dolayı durdurulmuştur. Çalışmalar 2009 yılında tekrar başlatılmış olup 2012’de Kütahya pilot gazlaştırma tesisi kurulmuştur. Ardından 2016 yılında soma da sıvı yakıt projesi başlatılarak günümüze kadar farklı özellikteki kömürlerden enerji üretimi sağlanmıştır. Yapılan çalışmalar kömürü, ileriye yönelik karbon-nötr projeksiyonları için umutlandırmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder