LİTYUM

    Son yıllarda elektrikli otomobillerin gündemde olması, bu araçlar için batarya talebini de artacağı görünmektedir. Batarya talebinin artması, bataryanın ana hammaddelerinden olan lityum ve vanadyum talebini de artıracaktır. Görünen talep artışının karşılanması amacıyla, gelişmiş ülkeler, hammadde kaynakların araştırılması ve mevcut kaynakların değerlendirilmesi konusunda çalışmalar yürütmektedir.

    Lityum, günümüzde enerji kaynağı olarak değerlendirilmemektedir. Elektrikli otomobillerin gündeme girmiş olması, bu araçların yakıtı olan elektriğin depolandığı pillerin hammaddesi olan lityumu, artık enerji kaynağı haline getirecektir. Gelecekte, petrolle çalışan otomobillerin yerini alacağı düşünülen elektrikli otomobiller için en önemli sorun yeterli enerjinin depolanmasıdır. Enerji depolanmasında kullanılan batarya, yalnızca otomobiller için değil, cep telefonu, taşınabilir bilgisayar gibi enerji gereksinimi duyan, taşınabilir tüm cihazlar için en önemli bileşendir. Elektrik depolama kapasitesi çok yüksek olan lityum, geleceğin petrolü mü olacak?

    Lityum temel olarak iki tür kaynaktan elde edilmektedir. 

• Göl suları ve deniz suları olarak ifade edilen salamuralar 

• Lityum minerali içerikli maden sahalarıdır (spodumen, lepidolit vs.). 

Dünya lityum üretiminin yaklaşık % 64’ü salamura olarak tabir edilen deniz ve göl sularından yapılmaktadır.

    Lityum, çok eski dönemlerden beri psikiyatri alanında sakinleştirici ilâç yapımında kullanılmıştır. Otomotiv sektöründe yağ katkı maddesi, metalurji sektöründe alaşım elementi, cam ve seramik sektöründe lityum mineralleri olmak üzere geniş bir kullanım alanına sahiptir. 1994 yılında, ilâç sektöründe kullanılan Li, toplam tüketimin % 13’ünü oluştururken, günümüzde % 1 seviyelerindedir. Batarya sektörünün genişlemesiyle 1994 yılında % 7 seviyelerinde olan pil üretimindeki kullanımı günümüzde %31 seviyelerine ulaşmıştır. Diğer kullanım alanları; tarım ilaçları, alaşımlar, çimento ve beton katkı maddeleri, boyalar ve pigmentler, sanayi ağartma ve sanitasyon ürünleri, organik sentez, ilaç, havuz kimyasalları kapsamaktadır. Birincil batarya şarj yapılamayan pil üretimini ifade etmektedir. Bazı sektörlerdeki oransal düşmelerin sebebi, artık bu sektörlerde kullanılması değildir, lityum/lityum bileşikleri aynı miktarlarda bu sektörlerde kullanılmaya devam etmektedir. Oransal düşüşlerin nedeni batarya ve cam seramik sektöründeki talep artışından kaynaklanmaktadır.

    Ülkemiz enerji politikaları kapsamında yenilenebilir enerji kaynakları ve bu enerjinin depolanacağı, lityum pilleri üretimini konusunda araştırma ve yatırımların artarak yapılması gerekmektedir.