İnsanların yer değiştirme
süreci ekonomik, sosyal, siyasal, kültürel birçok sebebe bağlıdır. Çevre
sorunları da bu sebeplerden biridir.
İnsanların yaşamını sürdürülebilmesi için gerçekleştirdiği faaliyetler, çevre
sorunlarını beraberinde getirmektedir. Çevresel sorunlar ve değişimler
nedeniyle geçici veya sürekli yer değiştirme durumu, insanlığın ortaya
çıkışından beri var olmuştur. Kaynakların tükenmesi, ekilebilir arazilerin
yokluğu, mevsimler değişiklikler insanları bir yerden farklı bir bölgeye göç etmeye
zorlamıştır. Küresel ölçekte çevre sorunları sebebiyle meydana gelen yer
değiştirmeler ise 1980’li yıllardan beri tartışılagelmektedir. İnsan
faaliyetleri sonucunda meydana gelen küresel ölçekli sorunlardan biri iklim
değişikliğidir. Küresel iklim değişikliği yaşam koşullarına doğrudan etki
edebilme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle iklim değişikliği farklı
disiplinlerin çalışma konusu haline gelmiştir. Küresel iklim değişikliğinin
doğrudan veya dolaylı etkileri sonucunda meydana gelen göçler geleneksel
mülteci yaklaşımından farklı olarak iklim mültecileri meselesini ortaya
çıkarmıştır. Deniz seviyesinin yükselmesi, tarım arazilerinin verimsizleşmesi,
doğal afetler gibi etkileri nedeniyle yaşam alanlarını terk etmek zorunda kalan
iklim mültecileri son yıllarda gündeme gelmektedir. Bu noktada küresel iklim
değişikliği bağlamında kimlerin iklim mültecisi olarak kabul edilmesi, iklim
mültecilerine ne tür bir statü verilmesi ve bu kişilere yönelik ne tür
politikaların geliştirilmesi gerektiği soruları ortaya çıkmaktadır.
Mültecilerin Hukuki Duruma İlişkin Cenevre Sözleşmesi kapsamına girmeyen, çevresel
mülteciler ile doğrudan ilişkili olan iklim mültecileri, sadece çevre değil
güvenlik konusuyla da ilişkilidir. Bu kapsamda çalışma küresel iklim
değişikliği bağlamında iklim mültecilerinin mevcut durumunu ve güvenlik
açısından geleceğe yönelik olası etkilerini araştırmayı amaçlamaktadır.
Çalışmada ilk olarak küresel iklim değişikliğinin meydana getirdiği sorunlar ve
güvenlik ilişkisi mevcut literatür ve güncel olaylar üzerinden ele
alınmaktadır. Ardından küresel iklim değişikliği bağlamında iklim mültecileri
incelenmektedir. Bu kapsamda iklim mültecileri kavramının kapsamı,
ulusal/uluslararası düzeydeki hukuki düzenleme ve uygulamalar üzerinden
değerlendirilmektedir. Son olarak dünyadan iklim mültecileri örnekleri, iklim
mültecilerinin meydana getirebileceği güvenlik meseleleri ve güvenlik
yaklaşımları ele alınmaktadır. Gelecekte küresel iklim
değişikliğinin ve bu değişim sonucunda sayıları artacak olan iklim
mültecilerinin ulusal ve uluslararası güvenlik politikalarının oluşturulmasında
etkin faktörler arasında yer alabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder